‘’Ik ben een bloem. Geboren op vruchtbare grond, hoog in de Andes. Elke dag heb ik de zon gevoeld, het frisse water gedronken en de zorgzame handen van mensen gevoeld die mij met aandacht hebben grootgebracht. Mijn bladeren werden gecontroleerd, mijn uitlopers zorgvuldig weggesnoeid. Alles om ervoor te zorgen dat ik sterk genoeg was om een lange reis te maken, zodat ik ergens ver weg iemands dag kon opfleuren. Toch draag ik al een stempel mee, nog vóór ik mijn bestemming bereik.
Men zegt dat mijn vlucht teveel CO₂ kost. Dat ik hoogstwaarschijnlijk bespoten ben met chemicaliën die elders verboden zijn. Dat de handen die mij plukten niet eerlijk betaald werden. Men kijkt mij argwanend aan, kritischer nog dan een bloem die dichter bij huis werd gekweekt.
En dat terwijl ik juist uit een omgeving kom waar ik in perfecte omstandigheden groeide: recht onder de zon, met frisse nachten - en bovenal omringd door zorg en liefde. Ik ben van tópkwaliteit, klaar om lang te stralen in een vaas. Gebeurt er iets onderweg, waar ik geen weet van heb? Want hoe kan het anders, dat mijn verhaal zo vaak wordt verdraaid? Waarom maakt het zoveel uit op welke grond ik stond te bloeien? Waarom ziet men niet de mensen achter mijn reis - de kwekers, de gemeenschappen, de innovaties - die mij grootbrachten?’’
In het Westen halen we vaak onze neus op voor handwerk. Bukken, lange dagen, werken in weer en wind - wij zijn het ontwend en willen het vaak ook niet meer. Maar onze grootouders deden niet anders. In landen in Afrika en Zuid-Amerika is dat verleden nog altijd het heden. Voor veel mensen daar geldt: handwerk in de sierteelt, of geen werk. Of erger nog, illegaal en risicovol werk in bijvoorbeeld het drugscircuit. En daar maakt de sector het verschil.
Bij rozenkweker Hoja Verde in Ecuador werken medewerkers onder veilige omstandigheden. Ze krijgen er opleidingen en een eerlijke beloning, vastgelegd via certificeringen zoals Fairtrade. Bij Florsani - eveneens in Ecuador - gaat men nog een stap verder. Denk aan kinderopvang, een opleidingsplatform en een project speciaal voor ouderen. “We willen dat onze mensen groeien, net zoals onze bloemen,” zegt Christina van Florsani. Het zware werk geeft zo niet alleen inkomen, maar ook stabiliteit, toekomst en trots.
Een hardnekkig beeld: importbloemen zouden vol pesticiden zitten. De werkelijkheid is anders: in Equador bijvoorbeeld, dragen alle kwekers het Flor Ecuador certificaat. Hoja Verde en Florsani werken onder keurmerken als Fair Trade en Florverde, die streng toezien op het gebruik van middelen. Florsani zoekt daarnaast actief naar biologische alternatieven, zodat hun bloemen schoon en veilig de wereld overgaan. Wil je als bloemist zekerheid? In de webshops van FM Group kun je filteren op duurzaamheid. Ook goed om te weten: d.m.v. steekproeven checkt FM Group hun importbloemen op verboden middelen. Zo wordt kwaliteit bewaakt: men gaat direct het gesprek aan met kwekers wanneer zij niet voldoen.
Nog een stigma: een bloem die duizenden kilometers vliegt is per definitie slecht voor het milieu. Maar in landen als Ecuador en Kenia groeien bloemen in een natuurlijk, zonnig klimaat. Geen verwarmde kassen, geen kunstmatig licht. Dat betekent vaak nog minder CO₂-uitstoot dan een kas in West-Europa die jaarrond verwarmd wordt. Florsani rekende zijn eigen uitstoot al door en behaalde een Carbon Neutrality-certificaat. Ze testen elektrische robottractoren, werken aan zonnepanelen en zetten biochar in om emissies verder te reduceren. Hoja Verde werkt met water- en energie-efficiënte systemen en benadrukt: “Onze verantwoordelijkheid gaat verder dan winst - we willen een duurzame balans vinden.”
Een ander veelgehoord verwijt: in verre landen houdt niemand toezicht. De realiteit is dat kwekers juist door een woud aan certificeringen en audits gaan. Hoja Verde laat trots zien dat ze voldoet aan Fairtrade, Florverde, BASC – ze zijn zelfs B-Corp gecertificeerd. Voor hen is dit geen marketing, maar een manier om te laten controleren dat afspraken over lonen, veiligheid, milieu en ketenintegriteit ook echt worden nageleefd. En bij Florsani is duurzaamheid verankerd in de strategie. Van biodiversiteitsprojecten met bijenkasten tot partnerschappen met natuurbeschermingsorganisaties: niets gebeurt in het wilde weg, alles wordt vastgelegd en gecontroleerd.
Een bloem heeft water nodig, dat staat vast. Maar de vraag is: hóe ga je ermee om? Bij Florsani draait het om smart agriculture. Dat betekent dat technologie de teler helpt om precies te weten wat een plant nodig heeft - niet meer, niet minder. Sensoren in de bodem meten vocht en voedingsstoffen, drones en camera’s houden de gewassen in de gaten, en irrigatiesystemen passen zich automatisch aan op temperatuur, zonlicht en luchtvochtigheid. Zo wordt er geen druppel verspild en blijft de bodem gezond.Hoja Verde werkt op een vergelijkbare manier met opvang en hergebruik: regenwater en restwater worden gefilterd en opnieuw ingezet. Door slim te meten en te sturen, verandert water van een kostbare levensbehoefte in een circulair middel. “Duurzaamheid betekent voor ons niet kiezen tussen milieu of mens, maar het versterken van beide,” zegt Diego van Florsani.
’En dan ben ik daar weer, de bloem. Klaar voor mijn reis. Met zorg gesneden, gekoeld verpakt en voorzichtig in de doos gelegd. Ik trek het deksel achter me dicht. Straks stap ik in het vliegtuig, richting een bloemist ergens in Europa. Daar zal men misschien nog steeds fluisteren: “Te ver, te vervuilend, te veel.” Maar hopelijk hoor je nu ook het andere, échte verhaal. Dat ik groeide in de zon, dat ik banen bracht, kinderen naar school hielp, en innovaties mogelijk maakte. Ik ben geen slechte bloem. Ik ben zelfs méér dan een bloem. Ik ben een verhaal van mensen, van vakmanschap en toekomst. En misschien - als je mij straks ziet bloeien - zie jij dat verhaal ook.’’
